سه نظام چیست و بررسی انواع آن
دریل ها به طور گسترده ای در کارگاه ها، کارخانه ها، خانه ها، بنایی، نجاری، برق، لوله کشی و … استفاده می شوند. بسیاری از این افراد برای این که بتوانند سوراخ هایی با قطرهای مختلف ایجاد کنند به طور مداوم مته دریل را عوض می کنند. برای این که بتوان مته ها را جایگزین هم کرد نیاز به قطعه ای به نام سه نظام است. سه نظام وسیله ای است که انتهای مته در داخل آن قرار می گیرد و پس از بسته شدن و در زمان کارکرد دریل با قدرت زیادی مته را درون خود نگه می دارد و از لغزش مته جلوگیری می کند.
سه نظام هایی که در روی دریل های موجود در سایت ایران بوش وجود دارند به دو نوع آچاری و اتوماتیک تقسیم بندی می شوند. سه نظام را از نظر مته‌هایی که قابلیت قرارگیری در داخل آن را دارند می تواند به دسته های زیر تقسیم کرد.
• سه نظام ۱۳ میلی متری از مته ۱.۵ تا ۱۳ را پوشش می دهد.
• سه نظام ۱۶ میلی متر
• سه نظام دریمل قابلیت کار با مته شماره ۰.۴ تا ۳.۴ را دارد.
انواع سه نظام چهار شیار و سه نظام پنج شیار در دسته بندی این محصول قرار دارند.
سه نظام آچاری
نوع آچاری سابقه بیشتری نسبت به اتوماتیک دارد و دریل های اولیه با این نوع از سه نظام طراحی و ساخته شده اند. با این وجود هنوز هم برای کارهای سنگین از این نوع استفاده می شود. در سه نظام آچاری از یک آچار مخصوص که دارای دندانه است برای شل کردن و بستن سه نظام استفاده می شود.
از مزایای استفاده از سه نظام آچاری می توان به گیرایی محکم تر مته در زمان کار اشاره کرد.
دریل های امروزی به گونه ای طراحی می شوند که با سرعت بیشتری کار خود را انجام دهند و در مواقع لزوم کاربر بتواند خیلی سریع مته را تعویض کند. کارکرد اتوماتیک سه نظام ایده ای بوده است که به سرعت تعویض مته کمک زیادی کرده است.
در سه نظام های اتوماتیک کاربر بدون استفاده از آچار می تواند با یک دست سه نظام را به پایین کشیده و دهانه آن را باز کند و با دست دیگر مته قدیمی را برداشته و مته جدیدی را جایگزین کند.
محل اتصال سه نظام به دریل
سه نظام باید به روش خیلی محکمی به بدنه دریل متصل شود تا بر اثر نیروی زیادی که در زمان سوراخ کاری به آن وارد می شود باز نشود و ایجاد خطر نکند. یکی از روش های اتصال این دو قسمت به هم دیگر رزوه است.
قابلیت اتصال به دریل های ضربه ای
دریل های ضربه ای در یک لحظه نیروی زیادی به سه نظام وارد می کنند و به همین خاطر است که برای چنین دستگاه هایی باید از سه نظام هایی که از جنس و روش طراحی مستحکمی ساخته شده اند استفاده کرد.
کاربرد سه نظام در سنگ انگشتی
سنگ انگشتی وسیله ای است که برای عمل سنگ زنی، برس سیمی، پولیش کردن و شیار زدن مورد استفاده قرار می گیرد و امکان اتصال مته نیز به آن وجود دارد. برای راحتی تعویض سنگ و مته در روی سر ابن دستگاه نیز از سه نظام استفاده می شود.
ماشین های سنگ سنباده سه نظام دار نیز توسط سایت ایران بوش به فروش می رسند وجود سه نظام موجب شده است تا استفاده از این سنگ سنباده برای سوراخ کاری های کم عمق امکان پذیر باشد.
اتصال ابزارهای کاربردی به سه نظام دریل
از دریل ها به خصوص دریل شارژی برای باز و بست پیچ ها استفاده می شود. برای اینکه بتوان به کمک دریل شارژی پیچ ها را باز و بسته کرد نیاز است تا به جای مته، در داخل سه‌نظام پیچ گوشتی های دوسو یا چهارسو متناسب با سرپیچ قرار گیرد.
برای باز و بست پیچ های بزرگ تر می توانید بکس های مخصوص دریل را به سه‌نظام وصل کنید.
با اتصال سنگ های سنباده زنی به ۳ نظام می توانید برای سنباده زدن قسمت های مختلف از دریل استفاده کنید.
جنس
این قطعه در طول کار با تنش های بزرگی مواجه می شود و باید بتواند این تنش ها را تحمل کند و کارایی خود را از دست ندهد. به همین خاطر است که در ساخت آن از مواد مقاوم به ضربه، تنش برشی و تنش پیچشی استفاده می شود. در بازار سه نظام با جنس های فلزی، پلاستیکی و نیمه فلزی وجود دارد.
سه نظام دستگاه تراشکاری
برای آنکه بتوان از دستگاه تراشکاری برای تراش دادن گرد، استوانه ای و چند ضلعی استفاده شود یک سه نظام بزرگ برای آن طراحی شده است. این نوع از سه نظام برای آنکه بتواند قطعات مختلف را درون خود نگه دارد دارای ۳ قطعه دندانه دار به نام فک است. مجموع این سه فک را پارچه می گویند و اجسام کروی و چند ضلعی توسط پارچه نگه داشته می شوند.
چهار نظام و پنج نظام نیز در تراشکاری به همین منظور استفاده می شوند.
روش درست تعویض سه نظام
با توجه به ماهیت کار این قطعه خیل محکم جای خود بسته می شود و تعویض آن به این نیاز دارد که دقیقا دستورالعمل باز و بست را بدانید.
در ابتدای کار به کمک آچار سه نظام دهانه آن را به طور کامل تا انتها باز کنید. پیچی را که بر روی آن بسته شده است به کمک پیچ گوشتی یا آچار آلن در جهت عقربه های ساعت باز کنید. آچار سه نظام را در محل خود قرار دهید و در جهت خلاف عقربه های ساعت چند ضربه محکم به آن بزنید. پس از شل شدن می توانید تا انتها باز کنید و از محل خود بیرون بیاورید. سه نظام جدید که می تواند اتوماتیک یا آچاری باشد را بیاورید و در جای سه‌نظام قبلی قرار داده و سفت کنید. پیچی را که قبلا باز کرده بودید را هم محکم کنید. یک مته داخل سه نظام بگذارید و شل نبودن این قطعه را بر روی یک قطعه چوب امتحان کنید.